نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد، گروه مشاوره خانواده، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2 دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران
چکیده
با توجه به این که از بین دورههای مختلف زندگی انسان، دوران کودکی و نوجوانی از مهمترین و حساسترین مراحل زندگی هر فرد به شمار میرود از این رو هدف پژوهش حاضر "تعیین اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر بلوغ عاطفی دختران دردوره بلوغ" بود. روش پژوهش نیمه تجربی و طرح انتخابی برای اجرا نیز طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دختران پایه متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 98-1399 تشکیل می‌دادند. 30 نفر از این افراد با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (15 نفر برای هر گروه). گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقهای آموزش ذهن‌آگاهی به شیوه گروهی شرکت کردند، در حالی که گروه گواه هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. جهت جمع‌آوری دادهها از مقیاسهای بلوغ عاطفی سینگ و بهارگاوا (1974) استفاده شد. دادههای جمع‌آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و با آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس‌آزمون تفاوت معناداری وجود دارد و نتیجه گیری می‌کنیم که آموزش ذهن‌آگاهی به طور معناداری در افزایش بلوغ عاطفی دختران نوجوان مفید بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The effect of mindfulness training on girls' emotional maturity during puberty dsd
نویسندگان [English]
- Nahid Kazemi 1
- mohammad ghamari 2
1 M.Sc., Department of Family Counseling, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Counseling, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Abhar Branch, Abhar, Iran.
چکیده [English]
Considering that among different periods of human life, childhood and adolescence are the most important and sensitive stages of each person's life, therefore, the aim of this study is to determine the effectiveness of mindfulness training on girls' emotional maturity. "It was in puberty." The research method was quasi-experimental and the selected design for implementation was a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of this study consisted of all first grade high school girls in Tehran in the academic year 1399-98. Thirty of these individuals were selected using available sampling method and randomly assigned to experimental and control groups (15 individuals for each group). The experimental group participated in 8 sessions of 90 minutes of mindfulness training in a group manner, while the control group did not receive any intervention. Singh and Bahargawa (1974) Emotional Maturity Scales were used to collect data. The collected data were analyzed using SPSS software and analysis of covariance. The results showed that there was a significant difference between the mean scores of the experimental and control groups in the post-test stage and we conclude that mindfulness training was significantly useful in increasing the emotional maturity of adolescent girls.
کلیدواژه‌ها [English]
- Mindfulness
- emotional maturity
- girls in puberty
- اثنی عشری، شیخ الاسلامی (1394). «نقش واسطه ای بلوغ عاطفی در رابطه بین عزت نفس و اضطراب اجتماعی نوجوانان دختر»، فصلنامه علمی-پژوهشی روشها و مدلهای روانشناختی، 6(22)، 35-52 .
- اسعدی بیگی، سارا (1388). «بلوغ عقلی و عاطفی»، عنوان آفتاب، شماره 18 ص 12.
- اکبری، حبیب اله؛ شفیع آبادی، عبدالله (1392). «تدوین پروتال درمانی بر اساس ذهن آگاهی مبتنی بر فعال سازی طرحواره‌های معنوی - اسلامی و مقایسه اثربخشی آن با درمان پردازشی - تجربه‌ای/ هیجان مدار بر کاهش اضطراب اجتماعی دانشجویان»، فرهنگ مشاوره و روان درمانی، (14)4، 22-1.
- امیدی، عبداله؛ محدخانی، پروانه (1387). «آموزش حضور ذهن به عنوان یک مداخله بالینی: مروری مفهومی و تجربی»، فصلنامه علمی تخصصی سلامت روان، 1(1)، 38-29.
- باباپور خیرالدین، جواد؛ صادری اسکویی، احمد (1387). «رابطه ویژگی های شخصیت و سلامت روی وضعیت سلامت روان و مسایل شناختی با توجه آگاهانه در دانشجویان»، مجله ی علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی، سال دهم، شماره 5، 13-9.
- تام، فرشته (1390). مقایسه سازگاری اجتماعی و بلوغ عاطفی دبیران مجرد و متاهل اداره آموزش و پرورش شهرستان کوار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت.
- جعفرزاده، مهشید؛ علیپور، احمد؛ اورکی، محمد؛ قاسم زاده، عزیزرضا (1393). «مقایسه راهبردهای مقابله ای و سبک های دلبستگی افراد دارای اختلال هویت جنسی با افراد برون اختلالات هویت جنسی»، فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت، (10)3، 115-97 .
- جلالی، داریوش؛ آقایی، اصغر؛ طالبی، هوشنگ؛ مظاهری، محمدعلی (1393الف). الگوی ساختاری نقش میانجی ذهن‌آگاهی در پیوند بین فشار روانی شغلی و پیامدهای آن»، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، سال 15، شماره 1 (پیاپی 55)، 16-33.
- رابینز، استیفن، پی (1389). رفتار سازمانی، جلد دوم؛ گروه، ترجمه علی پارساییان و سید محمد اعرابی، چاپ سوم، تهران: دفتر نشر پژوهش های فرهنگی.
- رجبی، غلامرضا؛ ستوده ناورودی، سسید امید (1390). «تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن (MBCT). بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی در زنان متاهل»، مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 20(80)، 91-83.
- شعاری نژاد، علی اکبر (1379). روان شناسی نوجوان، تهران: انتشارات رشد.
- شفیع آبادی، عبدالله؛ ناصری، غلامرضا (1378). نظریه های مشاوره و روان درمانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- شولتس، دوان؛ شولتس، سیدنی آلن (1384). نظریه شخصیت، ترجمه یحیی سید محمدی، چاپ سوم. تهران: موسسه نشر ویرایش.
- فرزانه پور، سهیلا (1392). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان زنان متاهل، پایان نامه کارشناسی ارشدمشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی تهران.
- قاسمی، رضا (1394). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی در کاهش فرسودگی زناشویی زنان دارای همسر معتاد، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی.
- کرین، ربکا (2009). شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، ترجمه: خوش لهجه صدق، ا (1392)، تهران: موسسه انتشارات بعثت، چاپ سوم.
- لی هی، رابرت؛ تیرچ، دمیس؛ ناپولیتانو، لیزا (2011). تکنیک های تنظیم هیجان در روان درمانی، ترجمه منصوری راد، عبدالرضا (1392)، تهران: انتشارات ارجمند.
- محمدخانی، پروانه؛ خانی پور، حمید (1390). درمان مبتنی بر حضور ذهن، تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی.
- مطهری، سید زهرا؛ احمدی، خدابخش؛ بهزاد پور، سمانه؛ آزموده، فاطمه (1392). «اثربخشی حضور ذهن بر کاهش دل زدگی زناشویی مادران دارای فرزند به نقص توجه – بیش فعالی»، فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 3 (4)، 612-591.
- منشئی حسینی، لاله (1397). «اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی کودک محور بر سازگاری اجتماعی و عالئم افسردگی کودکان مبتال به اختالل افسردگی»، روانشناسی افراد استثنایی، 8(29)، 200-179.
- منصورنژاد، پورسید؛ کیانی، خدابخش (1391). «اثر بخشی آموزش مهارتهای ارتباطی بر تحول بلوغ عاطفی دانشجویان دختر در آستانه ی ازدواج»، مجله اصول بهداشت روانی، 15(59)، 158-170.
- میرزاجانی، مریم (1394). تاثیر آموزش ذهن‌آگاهی بر آگاهی بدنی و خود مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
- نوابی نژاد، شکوه (1389). رفتارهای بهنجار و نابهنجار، تهران: نشر انجمن اولیا و مربیان.
- ولیدی پاک، آذر (1393). «اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر افزایش خوش بینی زنان باردار و دیابتی»، اولین کنگره علوم تربیتی و آسیب های اجتماعی، تهران: دانشگاه تهران.
- ویلیامز، مارک؛ پنمن، دانی (2011). ذهن‌آگاهی؛ راهنمای عملی برای یافتن آرامش در دنیای پر هیاهو. ترجمه: فرزانه پور، سهیلا (1394)، تهران: انتشارات طراحان تین، چاپ اول.
- یوسفی، ناصر؛ سهرابی، احمد (1390). «مقایسه اثربخشی رویکردهای خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن و فراشناخت بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان در آستانه طلاق»، فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 1 (2)، 211-19.
- Aashra, B. K., & Jogsan, D. Y. A. (2013). Emotional Maturity and Self-Actualization in Graduate and Post-Graduate Students. Quest Journals, Journal of Research in Humanities and Social Science, 1(4), .18-15.
- Amirkhan, J., & Auyeung, B. (2007). Coping with stress across the lifespan: absolute vs. relative changes in strategy. Journal of applied developmental psychology, 28(4), 298-317.
- Bakosh, L. S., Mortlock, J. M. T., Querstret, D., & Morison, L. (2018). Audio-guided mindfulness training in schools and its effect on academic attainment: Contributing to theory and practice. Learning and Instruction, 58, 34-41.
- Birnbaum, Liora. 2008. “The Use of Mindfulness Training to Create an Accompanying Place’ for Social Work Students.” Social Work Education 27(8): 837-852.
- Gehart, D. R. (2012). Mindfulness and acceptance in couple and family therapy. Springer Science & Business Media.
- Giosing & Gairin (2005). Emotional autonomy in relation to family environment: agender perspective. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology. Vol. 32, No. 3, 201-212.
Jankowski, T., & Holas, P. (2014). Metacognitive model of mindfulness. Consciousness and cognition, 28, 64-80.
)