نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط فرسودگی شغلی و خودکارآمدی با تاکید بر نقش تعدیل کننده سخت رویی و تاب آوری معلمان متوسطه اول شهرری بوده است. جامعه آماری کلیه معلمان متوسطه اول آموزش و پرورش شهرری بود واز نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. روش تحقیق توصیفی و از نوع تحلیل مسیر بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است که به ترتیب پرسشنامه خودکارامدی شرر و مادوکس (1982) ,تاب آوری کانر و دیویدسون (1990), سخت رویی کوباسا و همکارانش(1982), پرسشنامه فرسودگی شغلی معلمان و مدیران ایران آگیلار وفایی(1385) استفاده شد. نتایج نشان می دهد, اثر مستقیم خودکارآمدی بر سخت رویی (19/0=β، 01/0>P) و تاب آوری (22/0=β، 01/0>P) مثبت و معنادار و بر روی فرسودگی شغلی(21/-0=β، 01/0>P) منفی و معنادار بوده است. همچنین سخت رویی بر تاب آوری اثر مستقیم مثبت(رابطه قوی) دارد (48/0=β، 01/0>P) و اثر  سخت رویی بر فرسودگی شغلی اثر مستقیم منفی(34/0- =β، 01/0>P)  است؛ در این زمینه ضریب اثر مستقیم تاب آوری بر فرسودگی شغلی قابل توجه بود (39/0-=β، 01/0>P)؛ علاوه بر اثرات مستقیم، اثرات غیر مستقیم را نیز در تحلیل مسیر مشاهده گردید به گونه ای که اثرغیر مستقیم سخت­رویی از طریق تاب آوری بر فرسودگی شغلی منفی و معنادار بود(12/0- =β، 01/0>P) واثر غیرمستقیم خودکارآمدی نیز از طریق متغیرهای سخت رویی و تاب آوری بر فرسودگی شغلی (14/0- =β، 01/0>P)  منفی و معنادار بود. به عبارت دیگر خودکارآمدی نیز می تواند متغیرهای سخت رویی و تاب آوری را تحت تاثیر قرار دهد و بدین صورت علاوه بر اثر مستقیم بصورت غیر مستقیم نیز باعث کاهش متغیر فرسودگی شغلی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

a

نویسنده [English]

  • a a

a

چکیده [English]

a

کلیدواژه‌ها [English]

  • a
1)       ابوالقاسمی، عباس (1390). «ارتباط تاب آوری، فرسودگی و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در  دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین»، نشریه مطالعات روانشناختی. دوره 7. شماره 3. صص 149-131.
2)       احمد پور، علی (۱۳۹۰). «رابطه بین فرسودگی شغلی و تاب آوری در بین کارکنان شرکت پتروشیمی بندرامام»، مجله مطالعات روان شناختی، دوره 7، شماره 3.
3)       اعتمادی، نامدار؛ مژگان سپاه منصور؛ علیرضا کامور و مازیار کشت کار (1394). «مقایسه فرسودگی شغلی و خود کار آمدی شغلی معلمان در نوبت های کاری»، اولین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی، موسسه آموزش عالی مهر اروند ، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
4)       جهانگرد، معصومه (1396). «مروری بر خودکارآمدی»، چهارمین کنفرانس جهانی و اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین ایران و جهان در مدیریت، اقتصاد و حسابداری و علوم انسانی .
5)       حسینی نسب، داوود؛ احمدیان، فاطمه؛ روان بخش، محمدحسین (1394). «بررسی رابطه شیوه های فرزند پروری با خودکارآمدی و سلامت روانی دانش آموزان»، مجله علوم رفتاری، شماره15، صص70-56.
6)       حسینیان، زینب؛ رجبی پورمیبدی علیرضا (1396). «عوامل موثر در ایجاد فرسودگی شغلی، و مدیریت فرسودگی شغلی»، کنفرانس ملی پژوهش های نوین در مدیریت،اقتصاد و علوم انسانی
7)       حسین زاده، علی (1390). «راهکارهای ارتباط مؤثر با جوانان و نوجوانان»، فصلنامه علمی- تخصصی کودک، نوجوان و رسانه، سال اول، شماره 1و 2، صص 26 - 54.
8)       خباز، محمود؛ بهجتی،زهرا؛ ناصری،محمد (1390). «رابطه حمایت اجتماعی و سبک های مقابله، با تاب آوری در پسران نوجوان»، فصلنامه روانشناسی کاربردی، سال 5، شماره 4.
9)       رضائی، لیلا؛ مصطفایی، علی؛ خانجانی، زینب (1391). «بررسی مقایسه ای تحول اخلاقی، نوع دوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش و عادی دبیرستان های شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90»، آموزش و ارزشیابی، شماره 25.
10)    سامانی،سیامک؛ جوکار، بهرام و صحراگرد، نرگس (1396). «تاب آوری، سلامت روان و رضایت از زندگی»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 13(3): صص 295-290.
11)    سبزعلی سنجانی، بتول (1389). «تاب آوری نوجوان»، مجله رشد آموزش و راهنمایی تحصیلی، شماره 83. دوره 16.
12)    سراج، معصومه (1388). بررسی علل و عوامل فرسودگی مدیران مناطق 19 گانه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی.
13)    صادقان، مهناز (1394). «با احساستان روراست باشید (روش‌های برقراری ارتباط مؤثر با خود و دیگران)»، مجله رشد معلم، شماره 192. صص 28-29.
14)    صادقپور خارکنی، مهدیه؛ علی نیک یار؛ پیمان نامدار و محمد تقی پور (۱۳۹۶). «اثربخشی آموزش مهارت های سخت رویی بر تاب آوری و فرسودگی شغلی پرستاران اورژانس بیمارستان بوعلی سینا استان قزوین»، سومین همایش ملی پژوهش های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی.
15)    صرامی، حمید (1390). «اعتماد بنفس، مهم ترین عامل در پیش گیری از گرایش فرزندان به رفتارهای پرخطر»، مجله پیوند، شماره 363، صص 28-27.
16)        عنایت، زهرا و عذری خانگاه (۱۳۹۶). «بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی، تاب آوری و فرسودگی کارکنان اداره آموزش و پرورش شهر بم»، سومین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران، تهران، موسسه برگزار کننده همایش های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان.
17)  Alavi Arjmand N, Kashaninia Z, Hosseini MA, Rezasoltani P. (2013). Effect of stress management on job stress and work-family conflict among nurses. Journal of hayat. 2013 Feb 15;18(4):81-91. [In persian]
18)  and the prevention of drug abuse British Journal of Social Work
19)  Andrews, F. M., & withy, S. B. (2010). Social indicators of well-being. New York: Plenum Press.
20)  Argyle, M. (2010). "Causes and correlates of happiness." In D. Kahneman, E. Diener, & N. Schwartz (Eds), Well-being: The foundations of hedonic psychology (pp.353-373). New York: Russell Sage Foundation.
21)  Bahiraee A, Mirghafoorvand M. Health promotion from concepts to application. Noordanesh publications. 2012. [In persian]
22)  Bandura A. (1996). A socio-cognitive view on shaping the future. Seoul, Korea: HK Mun Publishing; 1996.
23)  Bandura, A. (1994). self-efficacy, in: Encyclopedia of Hurman Behavior(ed.Ramachaudran, PP,71 81,Academic press, New York, NY. 7.
24)  Bandura, A., & Locke E. A. (2009). Negative Self- Efficacy and goal revisited. Journal of Applied Psychology, 98, 87- 99.
25)  Barrick, A. L., Hutchinson, R. L., & Deckers, L. H. (2010). "Age effects on positive and negative emotions". Journal of Social Behavior and Personality, 4, 421-429.
26)  Baumeister, R., & Kathleen D. U. (2014). Handbook of self- regulation research, theory and applications. New York: The Guilford press.
27)  Baumrind D.(1991). Effective parenting during the early adoiescent transition in P.A. Cowan & E.M.Hetherington(Eds).Family tranaition.(vol.2 pp.111-163).millsdalenj:Erlbaum.
28)  Beasley M, Thompson T, Davidson J.(2013). Resilience in response to life stress: The effects of coping style and cognitive hardiness. Personality & Individual Differences. 2003; 34: 77-95.
29)  Caprara, G. V., Barbaraneli, C., Postorellic, C., & Cervone, D. (2014). The contribution of self- efficacy beliefs to psychological outcomes in adolescence: predicting and global dispositional tendencies. Personality and Individual Differences, 37, 751- 783.
30)  Fitzpatrick, M. A., & Koener, A.F.(2004). Family communication schema effect on childrens resiliency running head : family communication schema, the evolution of key mass communication concepts: Honoring jack M. Mcleod, 115-139
31)  Jimmieson, N. (2010). Employee reaction to behavioral control under conditions of stress: the moderating role of self-efficacy. Work & Stress, 14,262-280.
32)  Jopp,D.,Rott,C,psychology and again (2006). Adaptation in very old ago: Exploring the role of Resources, Beliefs, and Attitudes for centenarians happiness.
33)  Joudy C. Job Burnout: New Directions in Research andIntervention. (Psychology Department, University of California. merican psychological Society).2015.
34)  Luther, ss and cicchetti,D., Becker, B(2010). The construct of resilience : implications for interventions and social policies & Development and psychopathology 12:857-885.
35)  Mahmoudian A, Heydari M, Zolghadrnia L. Evaluate the Effectiveness of Stress Management Training on Nurses' Stress. MJSS. 2016 May 30;7(3 S2): 228.
36)  Nam SJ, Chun HJ, Moon JS, Park SC, Hwang YJ, Yoo IK, Lee JM, Kim SH, Choi HS, Kim ES, Keum B. Job stress and job satisfaction among health-care workers of endoscopy units in Korea. Clin Endosc. 2016 Feb 22;49(3):266-72.