نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، گروه روان شناسی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران.

2 دکتری تخصصی روان شناسی، گروه روان شناسی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران

3 دکتری تخصصی روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه­ ی اثربخشی درمان مبتنی بر الگوی فرانظری (TTM) با درمان کوتاه­ مدت راه­حل محور (SFBT) بر افکار خودآیند، انعطاف­پذیری شناختی و تمایزیافتگی خود در بیماران مرد دارای اختلال مصرف Pethidine و MDMA بود. روش پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و مطالعه­ای نیمه آزمایشی با طرح پیش ­آزمون – پس ­آزمون با گروه گواه می­ باشد که نمونه، شامل دو گروه مداخله و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) از کلیه­ی بیماران داوطلب (تمایلی) و طرح جمع­آوری معتادان متجاهرِ (غربالگری بهزیستی) پذیرش شده در مؤسسه­ ی بهبودی اقامتی میان­ مدت (Camp) امید ایمان رهایی -مرکز ماده 15- واقع در شهر ماهدشت استان البرز بود که به روش غیرتصادفیِ هدفمند گزینش و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله (E1-E2) و گروه گواه جای گرفتند. از مدل­ های آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) و تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) جهت آزمون فرضیه­ های پژوهش پرداخته و در نهایت مشخص گردید که بین افکارخودآیند، انعطاف‌پذیری شناختی و تمایزیافتگی خود در الگوی درمانی فرانظری (TTM) و الگوی درمانی کوتاه ­مدت راه‌حل ‌محور (SFBT) در بیماران مرد دارای اختلال مصرف Pethidine و MDMA، تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Theoretical Pattern Therapy (TTM), Short-Term Solution-Based Therapy (SFBT), Spontaneous Thoughts, Cognitive Flexibility, Self-Differentiation, Patients with Pethidine Drug Disorder, Patients with Drug Disorder MDMA

نویسندگان [English]

  • alireza chehresa 1
  • mehryar anasori 2
  • mohammad hatami 3

1 Master's student in clinical psychology, Department of Psychology, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran.

2 PhD in Psychology, Department of Psychology, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran

3 PhD in Psychology, Department of Clinical Psychology, Khwarazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of this study was to compare the effectiveness of transtheoretical pattern therapy (TTM) therapy with short-term solution-oriented therapy (SFBT) on spontaneous thoughts, cognitive flexibility and self-differentiation in male patients with Pethidine and MDMA. The method of the present study is an applied and quasi-experimental study with a pre-test-post-test design with a control group. The sample includes two intervention groups and a control group (15 people in each group) from all patients. Volunteer (willingness) and collection plan for drug addicts (welfare screening) accepted in the medium-term residential rehabilitation institute (Camp) Omid Iman Rahaei - Article 15 center - located in Mahdasht, Alborz province, which was selected by non-random sampling method And were randomly assigned to the intervention group (E1-E2) and the control group. The statistical models of multivariate analysis of covariance (MANCOVA) and univariate analysis of covariance (ANCOVA) were tested to test the research hypotheses. There is a significant difference between short-term solution-based therapy (SFBT) in male patients with Pethidine and MDMA.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparison of the effectiveness of transtheoretical pattern therapy (TTM) with short-term solution-oriented therapy (SFBT) on spontaneous thoughts
  • cognitive flexibility and self-differentiation in male patients with Pethidine and MDMA disorders
  • بارونی، شعله؛ مهرداد، رامین و اکبری، احسان. (1386). «بررسی مصرف اکستازی در بین جوانان 25-15 سال مراجعه کننده به کافی شاپ های پنج منطقه تهران». دانشگاه علوم پزشکی تهران، 11، 49-54.
  • براتی، مجید؛ وردی پور، حمید و جلیلیان، فرزاد. (1390). «وضعیت سوء مصرف مواد محرک و توهم زا و عوامل پیش بینی کننده‌ی آن در میان دانشجویان». اصول بهداشت روانی، 13 ، 4، 83-374.
  • بریری. مهرخ. (1387). «تأثیر اکستازی در بروز رفتارهای پر خطر رانندگی». مطالعات مدیریت ترافیک. 3 (11). 119-130.
  • بیات، محبوبه؛ شاهسواری، آرزو و قدیریان. فتانه. (1391). «بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد جوانان و نوجوانان در مورد اکستازی». دانشکده پرستاری الیگودرز (مندیش)، 3، 4، 35-43.
  • خوشه مهری، گیتی؛ نعمتی نیکو، زهرا؛ علیرضایی، مرضیه و ناصرخاکی، وحیده. (1391). «تعیین میزان آگاهی دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره قرص اکستازی». دانشگاه علوم پزشکی البرز، 1، 4، 220-225.
  • جعفری، مصطفی؛ شهیدی، شهریار و عابدین، علیرضا. (1388). «مقایسه اثربخشی درمان های فرانظری و شناختی-رفتاری بر بهبود خودکارآمدی پرهیز در در نوجوانان پسر وابسته به مواد». تحقیقات علوم رفتاری، 7،1، 12-1.
  • چهره سا، علیرضا و شهرابی فراهانی، شاهین. (1400). اختلال مصرف مت آمفتامین (شیشه)، تهران: انتشارات سیمای قلم.
  • حاتمی، حمیرا؛ ببری. شیرین و قره باغی، پری زاد. (1389). «بررسی مقایسه ای تزریق درون صفاقی اکستازی، کریستال، شیشه و هرویین بر یادگیری اجتنابی منفعل در موش صحرایی نر». پژوهش های نوین روان شناختی. 5 ، 19، 46-67.
  • حاتمی. حمیرا؛ حاجی زاده مقدم، اکبر و عطاران، نگین. (1389). «بررسی مقایسه ای اثرات تزریق درون صفاقی اکستازی و کریستال مت بر روی شمارش سلولی و کلسترول خون در موش صحرایی نر». مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، 10 ،33، 207-216.
  • حکمت پور، داوود؛ عروجی، محمدعلی و شمسی، محسن. (1392). «تأثیر برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی فرانظری بر ماندگاری رفتار ترک سیگار». دوماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، 20 ، 104، 50-39.
  • خسروی، شراره؛ جهانی، فرزانه؛ گازرانی، نفیسه؛ عشرتی، بابک و مقیمی، مرتضی. (1386). «تعیین آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اراک در مورد اکستازی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در سال 85». دانشگاه علوم پزشکی اراک، 10 (2). 1-7.
  • خلجی، ناصر؛ رسمی، یوسف و صادقی، فهیمه. (1397). «اثر کورکومین بر شاخص های هماتولوژی و بیوشیمیایی گلبول های قرمز در موش های صحرایی مصرف کننده اکستازی». فیض. 22 ، 5، 433-441.
  • خلجی، ناصر؛ محمدزاده، عادل و ناصری گوشه درق، معصومه. (1397). «تأثیر مصرف کورکومین به همراه اکستازی بر افزایش سرکوب سیستم ایمنی از نظر تولید آنتی بادی ها». پزشکی ارومیه. 29 ، 2، 85-94.
  • رجب پور، مجتبی؛ نریمانی، محمد؛ میکائیلی، نیلوفر و حاجلو، نادر. (1397). «اثربخشی مداخلات روان شناختی بر پیشگیری از عود اعتیاد: فراتحلیل». اعتیادپژوهی. 12 (46)، 121-135.
  • رمضانخانی، علی؛ پناهی، پیمان؛ سمنانی، علی اصغر؛ کوهی، رضا؛ صدری، نیما؛ قارلی پور، ذبیح اله، بابایی حیدرآبادی، اکبر؛ ایمان زاد، معصومه؛آذر آبدار، طاهره و منصوری، محمدرضا. (1392). «بررسی میزان آگاهی و نگرش دانشجویان دانشکده بهداشت و معماری در مورد اکستازی و عوارض ناشی از مصرف آن». دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 21 ، 7، 225-233.
  • زمانی، عزت اله و بایاری، عبدالرضا. (1398). «عوامل تأثیرگذار بر گرایش جوانان استان گلستان به سوء مصرف مواد مخدر صنعتی». دانش انتظامی گلستان. 10 (40). 103-128.
  • سجادی،موسی؛ شریعتی فر، نبی؛ مطلبی، محمد؛ عباس نژاد، عباس علی؛ بصیری مقدم، کوکب و ناظمی، سیدحسن. (1388). «میزان آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاههای گناباد در مورد مواد روانگردان و شیوع سوء مصرف آن». دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد. 15 ، 2، 58-65.
  • سروستانی، علی؛ سیدعلی تبار، سیدهادی؛ بامداد، سارا؛ حبیبی عسگرآباد، مجتبی و سعیدی، طاهره.(1395). «سوء مصرف شیشه و تریاک: مقایسه رضایت زناشویی و اضطراب». سلامت اجتماعی. 4 (1). 15-23.
  • عاملی. اکرم. (1398). «مروری بر مطالعات انجام شده در خصوص اثرات بالینی مواد روانگردان جدید و مکانیسم اثر آنها (کاتینون‌های سنتزی، کانابینونیدهای سنتزی و فن اتیل آمین‌ها)». مطالعات مبارزه با مواد مخدر. 11 (41). 37-56.
  • علاییان، زهرا؛ حمایت خواه جهرمی، وحید؛ جمالی، هوشنگ؛ کارگر جهرمی، حسین و علاییان، علیرضا. (1391). «اثر قرص اکستازی بر تعداد فولیکول های تخمدان و محورهای هورمونی هیپوفیز-گناد در موش های صحرایی نابالغ». دانشگاه علوم پزشکی فسا، 2، 4، 279-287.
  • قادری بگه جان، کاوه؛ متولی، محمدمسعود؛ اسمری پرده زرد، یوسف و لطفی، شورش. (1394). «اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت (Sfbt) بر پیشگیری از عود اعتیاد»، فصلنامه پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 1 ،3، 108-74.
  • کاتبی، امیر رضا؛ کاتبی، یاسمینا و گلاب، فرشته. (1396). اثرات اکستازی بر سیستم عصبی». شفای خاتم. 5 (2). 124-129.
  • کافی، سیدمهدی. (1393). تشخیص و درمان اعتیاد، مشهد: انتشارات قلم آذین رضا.
  • کرمی. جهانگیر و افشک. شیوا. (1397). «رابطه بین هیجان خواهی و تاب آوری با آمادگی به اعتیاد دانشجویان». رویش روان شناسی. 7(11). 247-258.
  • منصوریان، مرتضی؛ کارگر، مهدی؛ بهنام پور، ناصر؛ رحیم زاده، هادی و قربانی، مصطفی. (1387). «آگاهی و نگرش دانشجویان درباره اکستازی در گرگان». دانشگاه علوم پزشکی گرگان. 10 ، 4، 60-63.
  • نادری فر، مهین؛ قلجایی، فرزاد؛ اکبری زاده. محمدرضا و ابراهیمی طبس، اکبر. (1389). «بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد نوجوانان دانش آموز در مورد اکستازی در مراکز پیش دانشگاهی زاهدان». اصول بهداشت روانی. 12 (4). 9-710.
  • یزدان دوست، زهرا؛ ناصری، سهید؛ قلی زاده، سمیه؛ هداوند، نبی و تقدسی، الهام. (1383). «بررسی نظر دانشجویان پسر دانشگاه دانشگاه علوم پزشکی گیلان در مورد عوامل مؤثر بر گرایش به مصرف اکستازی»، دانشکده های پرستاری و مامایی استان گیلان. 14 ، 52، 57-64.
  • Adjei, E. J. K., & Wilhite, K. (2021). Prevalence of substance abuse and use among Australian youth: A literature review. International Journal of Psychology and Counselling, 13 (1), 1-9.
  • Bazin, B, Duroy, D, Lejoyeux, M. (2021) MDMA Use by Paris Medical Students: Prevalence and Characteristics, Substance Use & Misuse, 56(1), 67-71.
  • Çakıcı, M., Yeşil Dirisu, G., Karaaziz, M. et al. (2021). Psychoactive substance abuse: prevalence, risk factors and relation to acculturation in adults living in North Cyprus, Curr Psychol.
  • Chapagain, K., Rai, D., Koirala, B., & Rauniyar, G. P. (2020). Exploring the Prevalence and Correlates of Substance Abuse Amongst the Adolescents of Dharan, Eastern Nepal. Journal of Nepal Health Research Council, 18 (2), 263-267.
  • Choi, Y.-J., Yang, S.-W., Kwack, W.-G., Lee, J.-K., Lee, T.-H., Jang, J.-Y., & Chung, E.-K. (2021). Comparative Safety Profiles of Sedatives Commonly Used in Clinical Practice: A 10-Year Nationwide Pharmacovigilance Study in Korea. Pharmaceuticals, 14(8), 783.
  • Maia, L.O., Daldegan-Bueno, D. & Fischer, B. (2021). Opioid use, regulation, and harms in Brazil: a comprehensive narrative overview of available data and indicators. Subst Abuse Treat Prev Policy 16, 12. https://doi.org/10.1186/s13011-021-00348-z
  • Moonajilin MS, Kamal MKI, Mamun Fa, Safiq MB, Hosen I, et al. (2021) Substance use behavior and its lifestyle-related risk factors in Bangladeshi high school-going adolescents: An exploratory study. PLOS ONE 16(7): e0254926.
  • Papa, P, Valli, A, Di Tuccio, M, Buscaglia, E, Brambilla, E, Scaravaggi, G, Gallo M, Locatelli C.A. (2021) Prevalence of Stimulant, Hallucinogen, and Dissociative Substances Detected in Biological Samples of NPS-Intoxicated Patients in Italy, Journal of Psychoactive Drugs.
  • Simonsen, K. W., J. Christoffersen, D., Linnet, K., & Andersen, C. U. (2021). Fatal poisoning among drug usersin Denmark in 2017. Danish Medical Journal, 68(1) .
  • Więckiewicz, Gniewko, Piegza, Magdalena, Pudlo, Robert. (2021). History of MDMA (ecstasy): from synthesizing until today. Psychiatria (Psychiatry).
  • Woldeyohanins, Alem Endeshaw, Awoke, Betelhem, Bereded, Christina, Tadesse, Kisant, Demelash Kifle, Zemene. (2021). Substance Abuse and Legal Consideration in Ethiopia, Journal of Drug Abuse, 7 (6),44. 1-7.