نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، گروه روان شناسی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران.

2 دکتری تخصصی روان شناسی، گروه روان شناسی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران

3 دکتری تخصصی روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه­ ی اثربخشی درمان مبتنی بر الگوی فرانظری (TTM) با درمان کوتاه­ مدت راه­حل محور (SFBT) بر افکار خودآیند، انعطاف­پذیری شناختی و تمایزیافتگی خود در بیماران مرد دارای اختلال مصرف Pethidine و MDMA بود. روش پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و مطالعه­ای نیمه آزمایشی با طرح پیش ­آزمون – پس ­آزمون با گروه گواه می­ باشد که نمونه، شامل دو گروه مداخله و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) از کلیه­ی بیماران داوطلب (تمایلی) و طرح جمع­آوری معتادان متجاهرِ (غربالگری بهزیستی) پذیرش شده در مؤسسه­ ی بهبودی اقامتی میان­ مدت (Camp) امید ایمان رهایی -مرکز ماده 15- واقع در شهر ماهدشت استان البرز بود که به روش غیرتصادفیِ هدفمند گزینش و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله (E1-E2) و گروه گواه جای گرفتند. از مدل­ های آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) و تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) جهت آزمون فرضیه­ های پژوهش پرداخته و در نهایت مشخص گردید که بین افکارخودآیند، انعطاف‌پذیری شناختی و تمایزیافتگی خود در الگوی درمانی فرانظری (TTM) و الگوی درمانی کوتاه ­مدت راه‌حل ‌محور (SFBT) در بیماران مرد دارای اختلال مصرف Pethidine و MDMA، تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Theoretical Pattern Therapy (TTM), Short-Term Solution-Based Therapy (SFBT), Spontaneous Thoughts, Cognitive Flexibility, Self-Differentiation, Patients with Pethidine Drug Disorder, Patients with Drug Disorder MDMA

نویسندگان [English]

  • alireza chehresa 1
  • mehryar anasori 2
  • mohammad hatami 3

1 Master's student in clinical psychology, Department of Psychology, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran.

2 PhD in Psychology, Department of Psychology, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran

3 PhD in Psychology, Department of Clinical Psychology, Khwarazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of this study was to compare the effectiveness of transtheoretical pattern therapy (TTM) therapy with short-term solution-oriented therapy (SFBT) on spontaneous thoughts, cognitive flexibility and self-differentiation in male patients with Pethidine and MDMA. The method of the present study is an applied and quasi-experimental study with a pre-test-post-test design with a control group. The sample includes two intervention groups and a control group (15 people in each group) from all patients. Volunteer (willingness) and collection plan for drug addicts (welfare screening) accepted in the medium-term residential rehabilitation institute (Camp) Omid Iman Rahaei - Article 15 center - located in Mahdasht, Alborz province, which was selected by non-random sampling method And were randomly assigned to the intervention group (E1-E2) and the control group. The statistical models of multivariate analysis of covariance (MANCOVA) and univariate analysis of covariance (ANCOVA) were tested to test the research hypotheses. There is a significant difference between short-term solution-based therapy (SFBT) in male patients with Pethidine and MDMA.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparison of the effectiveness of transtheoretical pattern therapy (TTM) with short-term solution-oriented therapy (SFBT) on spontaneous thoughts
  • cognitive flexibility and self-differentiation in male patients with Pethidine and MDMA disorders
  • بارونی. شعله.، مهرداد. رامین.، اکبری. احسان. (1386). «بررسی مصرف اکستازی در بین جوانان 25-15 سال مراجعه کننده به کافی شاپ های پنج منطقه تهران». دانشگاه علوم پزشکی تهران، 11، 49-54.
  • براتی. مجید.، وردی پور. حمید.، جلیلیان، فرزاد. (1390). «وضعیت سوء مصرف مواد محرک و توهم زا و عوامل پیش بینی کننده ی آن در میان دانشجویان». اصول بهداشت روانی، 13 ، 4، 83-374.
  • بریری. مهرخ. (1387). «تأثیر اکستازی در بروز رفتارهای پر خطر رانندگی». مطالعات مدیریت ترافیک. 3 (11). 119-130.
  • بیات. محبوبه.، شاهسواری.، آرزو.، قدیریان. فتانه. (1391). «بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد جوانان و نوجوانان در مورد اکستازی». دانشکده پرستاری الیگودرز (مندیش)، 3، 4، 35-43.
  • خوشه مهری. گیتی.، نعمتی نیکو. زهرا.، علیرضایی، مرضیه.، ناصرخاکی، وحیده. (1391). «تعیین میزان آگاهی دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره قرص اکستازی». دانشگاه علوم پزشکی البرز، 1، 4، 220-225.
  • جعفری، مصطفی.، شهیدی، شهریار.، عابدین، علیرضا. (1388). «مقایسه اثربخشی درمان های فرانظری و شناختی-رفتاری بر بهبود خودکارآمدی پرهیز در در نوجوانان پسر وابسته به مواد». تحقیقات علوم رفتاری، 7،1، 12-1.
  • چهره سا، علیرضا، شهرابی فراهانی، شاهین. (1400). اختلال مصرف مت آمفتامین (شیشه)، تهران: انتشارات سیمای قلم.
  • حاتمی، حمیرا.، ببری. شیرین.، قره باغی، پری زاد. (1389). «بررسی مقایسه ای تزریق درون صفاقی اکستازی، کریستال، شیشه و هرویین بر یادگیری اجتنابی منفعل در موش صحرایی نر». پژوهش های نوین روان شناختی. 5 ، 19، 46-67.
  • حاتمی. حمیرا.، حاجی زاده مقدم، اکبر.، عطاران، نگین. (1389). «بررسی مقایسه ای اثرات تزریق درون صفاقی اکستازی و کریستال مت بر روی شمارش سلولی و کلسترول خون در موش صحرایی نر». مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل. 10 ،33، 207-216.
  • حکمت پور، داوود.،. عروجی، محمدعلی.،. شمسی، محسن. (1392). «تأثیر برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی فرانظری بر ماندگاری رفتار ترک سیگار». دوماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، 20 ، 104، 50-39.
  • خسروی. شراره.، جهانی، فرزانه.، گازرانی، نفیسه، عشرتی، بابک.، مقیمی، مرتضی. (1386). «تعیین آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اراک در مورد اکستازی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در سال 85». دانشگاه علوم پزشکی اراک، 10 (2). 1-7.
  • خلجی، ن.، رسمی، ی.، صادقی، ف. (1397). «اثر کورکومین بر شاخص های هماتولوژی و بیوشیمیایی گلبول های قرمز در موش های صحرایی مصرف کننده اکستازی». فیض. 22 ، 5، 433-441.
  • خلجی، ناصر.، محمدزاده، عادل، ناصری گوشه درق، معصومه. (1397). «تأثیر مصرف کورکومین به همراه اکستازی بر افزایش سرکوب سیستم ایمنی از نظر تولید آنتی بادی ها». پزشکی ارومیه. 29 ، 2، 85-94.
  • رجب پور، مجتبی.، نریمانی، محمد.، میکائیلی، نیلوفر.، حاجلو، نادر. (1397). «اثربخشی مداخلات روان شناختی بر پیشگیری از عود اعتیاد: فراتحلیل». اعتیادپژوهی. 12 (46)، 121-135.
  • رمضانخانی، علی.، پناهی، پیمان.، سمنانی، علی اصغر.،. کوهی، رضا.، صدری،نیما.، قارلی پور، ذ.بیح اله، بابایی حیدرآبادی، اکبر.، ایمان زاد، معصومه.،آذر آبدار، طاهره.،منصوری، محمدرضا. (1392). «بررسی میزان آگاهی و نگرش دانشجویان دانشکده بهداشت و معماری در مورد اکستازی و عوارض ناشی از مصرف آن». دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 21 ، 7، 225-233.
  • زمانی. عزت اله. بایاری. عبدالرضا. (1398). «عوامل تأثیرگذار بر گرایش جوانان استان گلستان به سوء مصرف مواد مخدر صنعتی». دانش انتظامی گلستان. 10 (40). 103-128.
  • سجادی،موسی.،شریعتی فر، نبی.، مطلبی، محمد.، عباس نژاد، عباس علی.، بصیری مقدم، کوکب.، ناظمی، سیدحسن. (1388). «میزان آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاههای گناباد در مورد مواد روانگردان و شیوع سوء مصرف آن». دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد. 15 ، 2، 58-65.
  • سروستانی، علی.، سیدعلی تبار، سیدهادی.، بامداد، سارا.، حبیبی عسگرآباد، مجتبی.، سعیدی، طاهره.(1395). «سوء مصرف شیشه و تریاک: مقایسه رضایت زناشویی و اضطراب». سلامت اجتماعی. 4 (1). 15-23.
  • عاملی. اکرم. (1398). «مروری بر مطالعات انجام شده در خصوص اثرات بالینی مواد روانگردان جدید و مکانیسم اثر آنها (کاتینون‌های سنتزی، کانابینونیدهای سنتزی و فن اتیل آمین‌ها)». مطالعات مبارزه با مواد مخدر. 11 (41). 37-56.
  • علاییان، زهرا.، حمایت خواه جهرمی، وحید.، جمالی، هوشنگ.، کارگر جهرمی، حسین.، علاییان، علیرضا. (1391). «اثر قرص اکستازی بر تعداد فولیکول های تخمدان و محورهای هورمونی هیپوفیز-گناد در موش های صحرایی نابالغ». دانشگاه علوم پزشکی فسا، 2، 4، 279-287.
  • قادری بگه جان، کاوه.، متولی، محمدمسعود.، اسمری پرده زرد، یوسف.، لطفی، شورش. (1394). «اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت (Sfbt) بر پیشگیری از عود اعتیاد»، فصلنامه پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 1 ،3، 108-74.
  • کاتبی. امیر رضا. کاتبی. یاسمینا. گلاب. فرشته. (1396). اثرات اکستازی بر سیستم عصبی». شفای خاتم. 5 (2). 124-129.
  • کافی، سیدمهدی. (1393). تشخیص و درمان اعتیاد، مشهد: انتشارات قلم آذین رضا.
  • کرمی. جهانگیر. افشک. شیوا. (1397). «رابطه بین هیجان خواهی و تاب آوری با آمادگی به اعتیاد دانشجویان». رویش روان شناسی. 7(11). 247-258.
  • مظهری، شهرزاد.، ضیاء الدینی، حسن.، نخعی، نوذر.، فهیمی، فرخ رضا. (1384). آگاهی پزشکان عمومی کرمان در زمینه اکستازی. 11، 3، 346-350.
  • منصوریان، مرتضی.، کارگر، مهدی.، بهنام پور، ناصر.، رحیم زاده، هادی.، قربانی، مصطفی. (1387). «آگاهی و نگرش دانشجویان درباره اکستازی در گرگان». دانشگاه علوم پزشکی گرگان. 10 ، 4، 60-63.
  • نادری فر، مهین.، قلجایی، فرزاد.، اکبری زاده. محمدرضا.، ابراهیمی طبس، اکبر. (1389). «بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد نوجوانان دانش آموز در مورد اکستازی در مراکز پیش دانشگاهی زاهدان». اصول بهداشت روانی. 12 (4). 9-710.
  • یزدان دوست، زهرا.، ناصری، سهید.، قلی زاده، سمیه.، هداوند، نبی.، تقدسی، الهام. (1383). «بررسی نظر دانشجویان پسر دانشگاه دانشگاه علوم پزشکی گیلان در مورد عوامل مؤثر بر گرایش به مصرف اکستازی»، دانشکده های پرستاری و مامایی استان گیلان. 14 ، 52، 57-64.
  • Adjei, E. J. K., & Wilhite, K. (2021). Prevalence of substance abuse and use among Australian youth: A literature review. International Journal of Psychology and Counselling, 13 (1), 1-9.
  • Bazin, B, Duroy, D, Lejoyeux, M. (2021) MDMA Use by Paris Medical Students: Prevalence and Characteristics, Substance Use & Misuse, 56(1), 67-71.
  • Çakıcı, M., Yeşil Dirisu, G., Karaaziz, M. et al. (2021). Psychoactive substance abuse: prevalence, risk factors and relation to acculturation in adults living in North Cyprus, Curr Psychol.
  • Chapagain, K., Rai, D., Koirala, B., & Rauniyar, G. P. (2020). Exploring the Prevalence and Correlates of Substance Abuse Amongst the Adolescents of Dharan, Eastern Nepal. Journal of Nepal Health Research Council, 18 (2), 263-267.
  • Choi, Y.-J., Yang, S.-W., Kwack, W.-G., Lee, J.-K., Lee, T.-H., Jang, J.-Y., & Chung, E.-K. (2021). Comparative Safety Profiles of Sedatives Commonly Used in Clinical Practice: A 10-Year Nationwide Pharmacovigilance Study in Korea. Pharmaceuticals, 14(8), 783.
  • Maia, L.O., Daldegan-Bueno, D. & Fischer, B. (2021). Opioid use, regulation, and harms in Brazil: a comprehensive narrative overview of available data and indicators. Subst Abuse Treat Prev Policy 16, 12. https://doi.org/10.1186/s13011-021-00348-z
  • Moonajilin MS, Kamal MKI, Mamun Fa, Safiq MB, Hosen I, et al. (2021) Substance use behavior and its lifestyle-related risk factors in Bangladeshi high school-going adolescents: An exploratory study. PLOS ONE 16(7): e0254926.
  • Papa, P, Valli, A, Di Tuccio, M, Buscaglia, E, Brambilla, E, Scaravaggi, G, Gallo M, Locatelli C.A. (2021) Prevalence of Stimulant, Hallucinogen, and Dissociative Substances Detected in Biological Samples of NPS-Intoxicated Patients in Italy, Journal of Psychoactive Drugs.
  • Simonsen, K. W., J. Christoffersen, D., Linnet, K., & Andersen, C. U. (2021). Fatal poisoning among drug usersin Denmark in 2017. Danish Medical Journal, 68(1) .
  • Więckiewicz, Gniewko, Piegza, Magdalena, Pudlo, Robert. (2021). History of MDMA (ecstasy): from synthesizing until today. Psychiatria (Psychiatry).
  • Woldeyohanins, Alem Endeshaw, Awoke, Betelhem, Bereded, Christina, Tadesse, Kisant, Demelash Kifle, Zemene. (2021). Substance Abuse and Legal Consideration in Ethiopia, Journal of Drug Abuse, 7 (6),44. 1-7.