نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن، ایران

2 استادیار، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش طرحواره درمانی یانگ بر تاب­آوری و سبک­های فرزندپروری مادران دانش­آموزان متوسطه دوم منطقه 5 شهر تهران(پونک) بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مادران دانش­آموزان متوسطه دوم منطقه 5 شهر تهران (پونک) در سال تحصیلی 1398-1399 تشکیل می دادند که تعداد آن­ها 1400 نفر می­باشند. روش نمونه­گیری این پژوهش به صورت خوشه­ای بود که تعداد گروه نمونه شامل 30 نفر (15 نفر آزمایش و 15 نفر کنترل) به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. شرکت­کنندگان در مراحل پیش­آزمون و پس­آزمون ، مقیاس­های تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) و فرزندپروری (بامرین، 1998) را تکمیل کردند و آزمودنی­های گروه آزمایش طی 10 جلسه 60 دقیقه­ای تحت آموزش طرحواره درمانی قرار گرفتند. تحلیل داده ­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که، آموزش طرحواره درمانی بر تاب­آوری با اندازه اثر (65/0) بیشترین تاثیر و پس از آن بر سبک فرزندپروری سهل­گیرانه با اندازه اثر (52/0) و سپس بر سبک فرزندپروری قاطعانه با  اندازه اثر (4/0) و در آخر بر سبک فرزندپروری مستبدانه با اندازه اثر(39/0) بیشترین تاثیر را داشته است. با توجه به نتایج می­توان گفت که، طرحواره درمانی یانگ بر بهبود تاب­آوری و سبک­های فرزندپروری مادران دانش­آموزان مقطع متوسطه دوم تاثیر دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

defrfr

نویسندگان [English]

  • fateme forouzanfar 1
  • farideh dokaneei 2

1 fvv

2 bgbgb

چکیده [English]

ththth

کلیدواژه‌ها [English]

  • grhtrh
  • اقبالی، محمود.، موسوی، ولی اله.، حکیما، فهیمه (1395). «اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل بر سبک های فرزندپروری مادران»، روانشناسی خانواده، 3 (2): 26-17.
  • ترابی گل سفید، معصومه.، نویدی مقدم، مسعود، و منیرپور، نادر (1398). «مرابطه روان بنه های سازش نایافته اولیه و الگوی پنج عامل شخصیت با میزان تاب آوری در پرستاران»، فصلنامه علوم روانشناختی، 18 (75): 355-362.
  • جولائیها، سکینه.، آقایوسفی، علیرضا.، ترخان، مرتضی (1397). «پیش‌بینی سبک‌های فرزندپروری و تنیدگی والدین بر اساس ذهن آگاهی و فراوالدگری»، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 19 (1): 50-60.
  • دادالهی، نسیم.، اصغری ابراهیم آبادی، محمدجواد (1393). «اثربخشی طرحواره درمانی بر شیوه فرزندپروری مستبدانه مادران»، سومین همایش ملی سلامت و روان و تندرستی.
  • دانش، عصمت.، سلیمی نیا، نرگس.، حق رنجبر، فرح.، نادری، فریده.، عمویی، خدیجه (1396). «الگوی ساختاری تحول روانی اجتماعی فرزندان در ارتباط با هوش معنویی و شیوه‌های فرزند پروری مادران آن ها»، فصلنامه روانشناسی کاربردی، 11 (41): 65-47.
  • دانشمندخوراسگانی، مینا.، یوسفی، زهرا. (1396). «اثربخشی آموزش گروهی اصلاح سبک فرزندپروری بر اساس اصلاح طرحوارههای ناسازگار به مادران بر بهبود مشکلات رفتاری کودکان پیش دبستانی»، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 18(4): 62-71.
  • راحت دهمرده، طاهره، شیرازی، محمود.، عرب، علی. (1400). «اثربخشی طرحواره درمانی بر تحمل پریشانی و تاب آوری مادران دارای دانش آموز کم توان ذهنی»، اصول بهداشت روانی، 4 (5):33-42.
  • رهبر طارمسری، مرتضی.، کشاورز، پروانه.، ابوالقاسمی، عباس.، رهبرکرباسدهی، ابراهیم و رهبر کرباسدهی، فاطمه. (1397). «اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر سیستم های فعال سازی/ بازداری رفتاری و تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان دختر دارای نشانه های اضطراب». مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 27(108): 62-70.
  • رهبر کرباسدهی، فاطمه.، ابوالقاسمی، عباس.، رهبر کرباسدهی، ابراهیم. (1398). اثربخشی طرحواره درمانی بر تاب آوری روان شناختی و توانمندی اجتماعی دانش آموزان با نشانه های افسردگی»، مطالعات روانشناختی، 15(4): 22-35.
  • سیف حسینی، آزاده.، اسدی، جوانشیر، ثناگو، اکرم.، خواجوند خوشلی، افسانه. (1398). «مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی مبتنی بر درمان گروهی و برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر تاب اوری مادران کودکان مبتلا به سرطان»، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62 (4): 420-411.
  • شکوهی یکتا، محسن. (1389). «مطالعه تطبیقی سبک های فرزندپروری»، مجله تربیت اسلامی، 3، 1140-115.
  • صادق خانی، اسدالله.، علی اکبر دهکردی، مهناز.، کاکو جویباری، علی اصغر. (1391). «مقایسه شیوه های فرزندپروری مادران دانش آموزان پسر 7 تا 9 سال دوره ابتدایی با اختلال لجباری نافرمانی و عادی در شهرستان ایلام»، فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 3 (6): 114-95.
  • کیهانی، مهناز.، تقوایی، داود.، رجبی، ابوالفضل و امیرپور، برزو (1393). «همسان درونی و تحلیل عاملی تاییدی مقیاس تاب-آوری کانر-دیویدسون در دانشجویان دختر پرستاری»، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 14 (10): 865-857.
  • کیهانی، مهناز.، تقوایی، داود.، رجبی، ابوالفضل.، امیرپور، برزو (1393). «همسانی درونی و تحلیل عاملی تاییدی مقیاس تای-آوری کانر دیویدسون در دانشجویان دختر پرستاری»، مجله آموزش در علوم پزشکی، 14 (10): 865-857.
  • مهاجر، زهرا.، میرزابیگی، محمد علی.، خسوری، علی اکبر (1394). «بررسی رابطه شیوه های فرزندپروری والدین و خودپنداره تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر»، اولین کنگره بین المللی روانشناسی و علوم تربیتی با رویکرد اسلامی.
  • مهرابی زاده، مهناز.، و نجاریان، بهمن (1393). رابطه شیوه های فرزند پروری با سلامت روانی و هماهنگی مولفه‌های خود پنداشت. مجله روان شناسی، 13: 46-52.
  • یانگ، جفری، کلوسکو، زانت و ویشار، مارجوری (2003). طرحواره درمانی، راهنمایی کاربردی برای متخصصان بالینی، ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز (1391)، تهران: انتشارات ارجمند.
  • یونسی، سپیده.، حاتمی، محمد.، صلاحیان، افشین (1400). «اثربخشی طرحواره درماین مبتنی بر شیوه های والدگریی بر ادراک استرس تحصیلی دانش آموزان دختر»، مجله علوم روانشناختی، 20 (100): 532-521.
  • Agaibi, C. E., & Wilson, J. P. (2015). Trauma, PTSD, and resilience: A review of the literature. Trauma, Violence, & Abuse, 6(3), 195-216.
  • Bach, B., & Bernstein, D. P. (2019). Schema therapy conceptualization of personality functioning and traits in ICD-11 and DSM-5. Current Opinion in Psychiatry, 32(1), 38-49.
  • Backmann, J., Weiss, M., Schippers, M. C., & Hoegl, M. (2019). Personality factors, student resiliency, and the moderating role of achievement values in study progress. Learning and Individual Differences, 72, 39-48.
  • Barber, N. (2000). Why parents matter. Westport CT: Bergin & Garvey.
  • Beloe, P., & Derakshan, N. (2020). Adaptive working memory training can reduce anxiety and depression vulnerability in adolescents. Developmental science, 23(4), e12831.
  • Blöte, A. W., & Westenberg, P. M. (2019). The temporal association between emotional clarity and depression symptoms in adolescents. Journal of Adolescence, 71, 110-118.
  • Brodzinsky, D., &Pinderhughes, E. (2013). Parenting and child development in adoptive families. Handbook of Parenting, 1, 279-311.
  • Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety, 18(2), 76-82.
  • Diaz Y. (2015). Association between parenting and child behavior problems among latino mothers and children. Maryland: Maryland university.
  • Dickhaut, V., & Arntz, A. (2014). Combined group and individual schema therapy for borderline personality disorder: a pilot study. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 45(2), 242-251.
  • Forgan, J. W., & Richey, M. A. (2021). The impulsive, disorganized child: solutions for parenting kids with executive functioning difficulties. Routledge.
  • Galatzer-Levy, I. R., & Walters, G. A. (2016). Heterogeneous patterns of stress over the four years of college: associations with anxious attachment and ego-resiliency. Journal of Personality, 81, 476–488.
  • Harris, K., Gooding, P., Haddock, G., & Peters, S. (2018). F6. Psychological resilience to suicidal thoughts and behaviours: A qualitative examination of the experiences of people with mental health problems on the schizophrenia spectrum. Schizophrenia Bulletin, 44(suppl_1), S220-S220.
  • Harris, K., Gooding, P., Haddock, G., & Peters, S. (2019). Factors that contribute to psychological resilience to suicidal thoughts and behaviours in people with schizophrenia diagnoses: qualitative study. BJPsych open, 5(5).
  • Hemmati Sabet, A., Navabi Nejad, S. and Khalatbari, J. (2016). Comparison of the effect of schema therapy and cognitive group therapy on depression in women engaging in high-risk sexual behaviors who were referred to hamadan health center. Avicenna Journal of Neuro Psych Physiology. 3(1): 22-28.
  • Laible,D.,& Thompson,R. (2012). Mother-child conflict in toddler years:Lessons in emotion,morality, and relationships. Child Development,73,1187-1203.
  • McCabe, J. E. (2014). Maternal personality and psychopathology as determinants of parenting behavior: a quantitative integration of two parenting literatures. Psychological Bulletin, 140(3), 722.
  • Mize,J.& Pettit, G. (1997). Mothers. Social coaching, mother-child relationship style and children. S peer competence: Is the medium the message.Child Development, 68, 312-332.
  • Poole, J. C., Dobson, K. S., & Pusch, D. (2017). Childhood adversity and adult depression: The protective role of psychological resilience. Child abuse & neglect, 64, 89-100.
  • Querido, J. G., Warner, T. D., & Eyberg, S. M. (2012). Parenting styles and child behavior in African-American families of pre-school children. Journal of Clinical Child Psychology, 31, 272- 277.
  • Renner, F., Arntz, A., Peeters, F. P., Lobbestael, J., & Huibers, M. J. (2016). Schema therapy for chronic depression: Results of a multiple single case series. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 51, 66-73.
  • Renner, F., Lobbestael, J., Peeters, F., Arntz, A., & Huibers, M. (2012). Early maladaptive schemas in depressed patients: Stability and relation with depressive symptoms over the course of treatment. Journal of affective disorders, 136(3), 581-590.
  • Stewart, M. A. (2011). Factors which predict the persistence of aggressive conduct disorder. Journal of child psychology and psychiatry, 27, 155-191.
  • Tali, H. (2012) Parents of Children With Disabilities: Resilience, Coping, and Future Expectations1, Journal of Developmental and Physical Disabilities, 14(2),64-73.